Λίγες σκέψεις πάνω σε ένα ποίημα του Νίκου Γκάτσου από τους μαθητές της ΣΤ' Τάξης

Μπαρμπα-Γιάννη Μακρυγιάννη

Μπαρμπα-Γιάννη Μακρυγιάννη

δεν μας τά’ γραψες καλά.
Δες ο Έλληνας τι κάνει
για ν' ανέβει πιο ψηλά.

Μπαρμπα-Γιάννη Μακρυγιάννη
πάρε μαύρο γιαταγάνι
κι έλα στη ζωή μας πίσω
το στραβό να κάμεις ίσο.

Μπαρμπα-Γιάννη Μακρυγιάννη
δεν μας τά’ γραψες σωστά.
Το φιλότιμο δε φτάνει
για να πάει κανείς μπροστά.

Στίχοι: Νίκος Γκάτσος - Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος. Πρώτη Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης

Διαβάζοντας το κείμενο του στρατηγού Μακρυγιάννη «Είμαστε εις το εμείς», καταλαβαίνουμε πως η πατρίδα δεν ανήκει σε έναν αλλά σ όλους όσους την κατοικούν. Δεν πολέμησε ένας για να την ξαναπάρει πίσω, αλλά πολέμησαν όλοι μαζί. Πιστεύουμε ότι ο Μακρυγιάννης τα έγραψε σωστά. Μετά από αρκετά χρόνια ο Νίκος Γκάτσος απάντησε στο Μακρυγιάννη λέγοντάς του μέσα από μερικούς στίχους ότι ο Έλληνας δεν πάει μπροστά με το φιλότιμο και την εντιμότητα. Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι ο ποιητής είχε μεγάλο δίκιο, αφού οι ανέντιμοι τρόποι επιβίωσης και το προσωπικό συμφέρον κατάφεραν να φτάσουν τη χώρα στα πρόθυρα της καταστροφής. Όπως και οι αγωνιστές του ’21 κατάφεραν να πάρουν πίσω την πατρίδα με κοινούς αγώνες, ενωμένοι σαν γροθιά στα πεδία των μαχών, έτσι κι εμείς συνεργαστήκαμε σήμερα, ώστε να γράψουμε αυτό το κείμενο με στόχο να δείξουμε ότι με συνεργασία και ομαδικότητα καταφέρνεις πιο πολλά από ό,τι μπορείς να καταφέρεις μόνος σου.
Αλίκη Π., Ελπίδα Κ., Χρυσάνθη Σ., Δημήτρης Δ. Χριστίνα Θ.

Διαβάζοντας το κείμενο «Είμαστε εις το εμείς» διαπιστώνουμε ότι ο Μακρυγιάννης λέει ότι η πατρίδα ανήκει σε όλους όσους την ελευθέρωσαν κι όχι στον καθένα χωριστά. Από τη άλλη ο Νίκος Γκάτσος μετά από λίγα χρόνια, απαντάει στο Μακρυγιάννη ότι δεν τα ‘γραψε καλά και τον προτρέπει να πάρει το γιαταγάνι του και να αποδώσει δικαιοσύνη, τιμωρώντας αυτούς που πιστεύουν ότι μπορούν να εκμεταλλεύονται αυτή τη χώρα για το συμφέρον τους. Με τούτη την ομαδική εργασία θέλουμε να δείξουμε ότι πρέπει να δουλεύουμε όλοι μαζί σαν μια γροθιά, για να πάμε μπροστά. Πρέπει να βοηθάμε το συνάνθρωπό μας και να είμαστε ενωμένοι, γιατί όλοι μαζί πετυχαίνουμε ευκολότερα τους στόχους μας.
Μαρίνα Κ., Σοφία Φ., Σπύρος Π., Βαγγέλλης Μπ., Βασίλης Α., Ειρήνη Κ.

Ο Μακρυγιάννης έλεγε πολύ σωστά «είμαστε εις το εμείς κι όχι εις το εγώ», δηλαδή ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι σαν ένα δεμάτι χόρτα παρά να κοιτάει ο καθένας τον εαυτό του. Μερικά χρόνια αργότερα ο περίφημος Νίκος Γκάτσος του απαντάει ότι δεν τα ΄γραψε σωστά. Ο ποιητής ήταν σα να προέβλεπε το σήμερα , δηλαδή την οικονομική κρίση και γενικά την ηθική κατάπτωση της χώρας μας. Κι αυτό είναι που μας προβληματίζει: πώς δε βλέπουμε ότι το καλό μας κρύβεται «εις το εμείς»…. Με τούτη την ομαδική μας εργασία θέλουμε να αναδείξουμε την αξία της συνεργασίας για το κοινό καλό –όχι μόνο της δικής μας ομάδας– αλλά και όσων θα ωφεληθούν διαβάζοντας τούτες τις γραμμές.
Ειρήνη Ζ., Νίκος Γ., Κων/νος Κ., Ιωάννα Δ., Αχιλλέας Θ., Δήμητρα Κ.

Το 1821 ο στρατηγός Μακρυγιάννης έγραψε πολύ σωστά ότι «είμαστε εις το εμείς κι όχι εις το εγώ». Μετά από χρόνια ο Νίκος Γκάτσος έγραψε πως ο Μακρυγιάννης δεν τα έλεγε σωστά λες και ήξερε τι θα γίνει στο μέλλον. Σήμερα καθένας κάνει ό,τι μπορεί, για να πάει ψηλά υπολογίζοντας μόνο το προσωπικό του συμφέρον ή προσπαθεί να κερδίσει χρήματα με ανέντιμους τρόπους κι έτσι η Ελλάδα, ενώ είναι μια υπέροχη χώρα αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Στόχος της ομάδας μας είναι να δείξουμε στους ανθρώπους πως η δική μας συνεργασία μάς βοήθησε να διαπιστώσουμε ότι μέσα από την ομαδικότητα βγαίνουν περισσότερα πράγματα …από ό,τι στην ατομική εργασία. Κρατάμε ως παράδειγμα τους ομαδικούς αγώνες των προγόνων μας και κάνουμε σημαία μας το μήνυμα: Ομαδική δουλειά για μια χώρα κι ένα λαό που φτάνει ψηλά!
Ιωσηφίνα Θ., Μανώλης Κ., Ραφαήλ Κ., Κριστίνα Μ., Πάρης Κ., Σοφία Α.

Βλ. Απομνημονεύματα Στρατηγού Μακρυγιάννη (και εδώ).

Παγκόσμια ημέρα εορτασμού του π (3,14)

14 Μαρτίου (14/3 ή 3/14)

Ο εορτασμός της ημέρας του “π” καθιερώθηκε το 1988 από τον Larry Shaw στο Σ. Φρανσίσκο. Γιορτάζεται, δε, με την …κατανάλωση στρογγυλών πιτών – στα αγγλικά το ελληνικό γράμμα π θυμίζει την αγγλική λέξη pie (πίτα) η οποία προφέρεται ως “πάι”. Τι είναι το π; Η μαθηματική σταθερά π είναι ένας πραγματικός αριθμός που μπορεί να οριστεί ως ο λόγος του μήκους της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του στην Ευκλείδεια γεωμετρία, και ο οποίος χρησιμοποιείται πολύ συχνά στα μαθηματικά, τη φυσική και τη μηχανολογία.
Ο συμβολισμός προέρχεται από το αρχικό γράμμα «π» (πι) της λέξης «περιφέρεια», και έχει καθιερωθεί διεθνώς, ενώ στο λατινικό αλφάβητο συμβολίζεται ως Pi, όταν δεν είναι διαθέσιμοι τυπογραφικά ελληνικοί χαρακτήρες. Το π είναι γνωστό επίσης ως σταθερά του Αρχιμήδη (δεν πρέπει να συγχέεται με τον αριθμό του Αρχιμήδη) ή αριθμός του Λούντολφ.
Η σημερινή ημερομηνία εμφανίζεται στο αμερικανικό ημερολόγιο ως 3/14 ή 3-14, τα οποία αντιστοιχούν στα δύο πρώτα ψηφία του αριθμού “π”. Και αν θέλει κανείς να είναι ακόμα πιο ακριβής τότε στις 1:59 και 26 δευτερόλεπτα θα γιορτάζει το “π” παράγοντας τα επτά πρώτα ψηφία του, ήτοι τον αριθμό 3,1415926. “Αεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί, το κύκλου μήκος ίνα ορίση διαμέτρω, παρήγαγεν αριθμόν απέραντον, καί όν, φεύ, ουδέποτε όλον θνητοί θα εύρωσι.”
Για την απομνημόνευση των πρώτων λίγων δεκαδικών ψηφίων του αριθμού π έχουν επινοηθεί διάφοροι μνημονικοί κανόνες, ανάμεσά τους και η παραπάτω φράση, με την οποία μπορεί να θυμάται κανείς τα πρώτα 23 δεκαδικά ψηφία του π.
Τον μάθαμε στο σχολείο, ας κάναμε και αλλιώς, και σήμερα η google αφιερώνει το logo της σε αυτόν. Το π, που προέρχεται από το πρώτο γράμμα της λέξης περιφέρεια μας βοηθα σύμφωνα με τον Ευκλείδη να βρούμε την διάμετρο του κύκλου. Τα πρώτα 50 δεκαδικά ψηφία του π είναι:
3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510. Το π είναι γνωστό επίσης ως σταθερά του Αρχιμήδη (δεν πρέπει να συγχέεται με τον αριθμό του Αρχιμήδη) ή αριθμός του Λούντολφ. Το πλήθος των γραμμάτων κάθε λέξης της φράσης αυτής αντιστοιχεί σε καθένα από τα διαδοχικά ψηφία του αριθμού π (3,14159...).

Από τη Δασκάλα κα Καλαπόθου Λένα και τους μαθητές της ΣΤ Τάξης του 6ου Δ.Σ. Αρτέμιδας.

Ιερό Βραυρωνίας Αρτέμιδας

Η Βραυρώνα βρίσκεται στη νότια ακτή της Αττικής στον κολπίσκο της Βραυρώνας που διασχίζεται από τον μικρό ποταμό Εράσινο. Στο λόφο όπου βρισκόταν αυτός ο οικισμός ήταν κτισμένο το ιερό της Βαυρωνίας Αρτέμιδος που αποτελεί ένα απο τα αρχαιότερα και πιο σεβάσμια ιερά της Αττικής. Το ιερό της θεάς και ο γύρω χώρος αποτελουν τον Αρχαιολογικό Χώρο της Βραυρώνας. Η Βραυρώνα ήταν μια από τις 12 αρχαίες πόλεις της Αττικής και ονομάστηκε έτσι από τον ήρωα Βραύρωνα. Σύμφωνα με την παράδοση στο ιερό υπήρχε το άγαλμα της θεάς που είχαν μεταφέρει κατόπιν εντολής της Άρτεμης ο Ορέστης και η Ιφιγένεια από την Ταυρίδα. Από το 700 π.Χ. περίπου αρχίζει η περίοδος ακμής του ιερού, που φτάνει στο αποκορύφωμα της κατά το β΄μισό του 5ου αι. π.Χ. και σε όλη σχεδόν τη διάρκεια του 4ου αι. π.Χ.

Ο φυσικός όρμος της Βραυρώνας στάθηκε η βασική αιτία για την πρώτη εγκατάσταση ανθρώπων ήδη στα νεολιθικά και κυρίως στα πρωτοελλαδικά χρόνια (3500 - 2000 π.Χ.), καθώς η ευνοϊκή του θέση εξασφάλιζε επικοινωνία με τα νησιά των Κυκλάδων και τη Μ. Ασία.

Στη νεολιθική εποχή χρονολογούνται όστρακα που βρέθηκαν στην ανατολική πλευρά του λόφου της προϊστορικής ακρόπολης, εκεί όπου βρίσκεται το σημερινό Μουσείο της Βραυρώνας. Στην ίδια περιοχή καθώς και στην ανατολική και νότια πλευρά του λόφου, ακόμη και στις βόρειες πλαγιές βρέθηκε κεραμική πρωτοελλαδικής εποχής (2650 - 2000 π.Χ.).

Κατά τη μεσοελλαδική εποχή (2000 - 1600 π.Χ.) ο οικισμός στον οποίο εντάχτηκε σε μεταγενέστερους χρόνους το ιερό εξελίχτηκε σε πραγματικά οργανωμένη κοινότητα και έφτασε σε υψηλό σημείο ανάπτυξης όπως αποδεικνύουν τα πολλά λείψανα κατοικιών, που αποκαλύφτηκαν στην κορυφή του λόφου και στο ψηλότερο μέρος της βόρειας πλευράς του, καθώς και η άφθονη άριστης ποιότητας μινυακή και αμαυρόχρωμη κεραμική. Επίσης η παρουσία περιβόλων και τειχών μαρτυρεί είτε ότι οι κάτοικοι είχαν δεχτεί επιθέσεις είτε ότι διαβλέποντας τον κίνδυνο εχθρικής επιδρομής έκτισαν τείχη για να προστατεύσουν τον οικισμό τους.

Κατά τη διάρκεια της μεσοελλαδικής περιόδου (1600 - 1100 π.Χ.) η θέση ήταν πυκνότερα κατοικημένη, όπως δείχνουν τα λείψανα οικιών στην κορυφή του λόφου και στο ψηλότερο μέρος της βόρειας πλαγιάς, αλλά και οι θαλαμοειδείς λαξευμένοι τάφοι της Υστεροελλαδικής ΙΙΙ β- γ περιόδου, που έχουν ανασκαφτεί στις δυτικές πλαγιές ανατολικά από το Μουσείο, στη Χαμολιά και αλλού.

Στο τέλος της μυκηναϊκής εποχής φαίνεται ότι ο οικισμός παρακμάζει και εγκαταλείπεται στο χρονικό διάστημα από την Υστεροελλαδική ΙΙΙ β (1300 - 1230) έως 900 π.Χ., προφανώς μετά την επίθεση εχθρών στην Αττική.

Με την επάνοδό τους οι κάτοικοι δεν εγκαταστάθηκαν στο λόφο της Βραυρώνας, αλλά 3 χιλ. περίπου μακρύτερα από αυτόν, στην περιοχή ''Κήποι'', καθώς η ζωηρή ανάμνηση των επιθέσεων τους απέτρεψε από το να εγκατασταθούν στον ίδιο λόφο με τις κατεστραμμένες οικίες. Ο νέος οικισμός της Βραυρώνας βρισκόταν μακρύτερα από τη θάλασσα και δεν ήταν ορατός λόγω των χαμηλών λόφων που τον προστάτευαν. Σ' αυτήν ακριβώς την τοποθεσία είχε ο Πεισίστρατος την κτηματική του περιουσία.

Λείψανα από τους γεωμετρικούς (9ος - 8ος αι.) και αρχαϊκούς (7ος - 6ος αι.) χρόνους έχουν εντοπιστεί επίσης στην περιοχή Καψάλα, στο Λε - Δεσπότη και στον Άγιο Δημήτριο, ενώ ερείπια οικισμού βρέθηκαν και στις δυτικές και νότιες πλαγιές του επιμήκους λόφου, ο οποίος εκτείνεται μεταξύ των θέσεων "Κήποι" και "Μετόχι" της Βραυρώνας, όπου βρισκόταν ο δήμος των Φιλαϊδών. Στους λόφους γύρω από το ιερό και την πεδιάδα ανακαλύφτηκαν λείψανα τάφων γεωμετρικών χρόνων.

Στην αρχαϊκή περίοδο (700 - 508 π.Χ.) τοποθετείται ο παλαιότερος ναός της Αρτέμιδας. Έντονη οικοδομική δραστηριότητα στο ιερό παρατηρήθηκε από τα μέσα του 5ου και καθ' όλη τη διάρκεια του 4ου αι. π.Χ. Το ιερό εκτός από το ναό περιελάμβανε πολλά οικοδομήματα. Πολλά από αυτά έφεραν στο φως οι ανασκαφές ενώ άλλα δεν έχουν εντοπιστεί ακόμη, αλλά μαρτυρούνται σε επιγραφές.

Κέντρο της λατρείας παρέμενε πάντοτε ο αρχικός πυρήνας του ιερού, γύρω από το ναό της Αρτέμιδας και τον τάφο της Ιφιγένειας, στη βόρεια βραχώδη πλαγιά του λόφου της ακρόπολης.

Το ανάλημμα και μια γέφυρα που είχαν προορισμό την προστασία του ιερού από τα νερά δεν μπόρεσαν να το προφυλάξουν από μεγάλη καταιγίδα γύρω στο 300 π.Χ.οπότε ο χώρος καταχώθηκε.

Το ιερό παρέμεινε έτσι ως το 1948 που ξεκίνησε η συστηματική ανασκαφή του από τον Ιω. Παπαδημητρίου. Μεταξύ των ετών 1950 - 1960 έγινε η αναστήλωση της στοάς που πλαισίωνε την εσωτερική και ανοιχτή προς το ναό της Άρτεμης αυλή από τον καθηγητή Χ. Μπούρα.

Συντάκτης: Σκαράκη Βασιλική, έκτακτη αρχαιολόγος Β' ΕΠΚΑ.